در عصری که آسیب‌های اجتماعی رو به افزایش‌اند ونظارت‌های تربیتی کاهش یافته‌اند، وظیفه‌ی ما به‌عنوان والدین این است که فرزندان خود را با آگاهی و عزت نفس تربیت کنیم، نه با ترس و سکوت.
در ادامه، چند راهکار عملی برای پیشگیری از آزار و اذیت جنسی کودکان ارائه می‌شود:
۱. آموزش مفهوم حریم خصوصی
از دوران کودکی به فرزندتان بیاموزید که بدنش متعلق به خود اوست. بخش‌هایی از بدن وجود دارند که هیچ‌کس— حتی نزدیک‌ترین افراد—نباید آن‌ها را ببیند یا لمس کند، مگر در شرایط خاص مانند درمان پزشکی و آن هم در حضور یکی از والدین.
۲. رابطه‌ای دوستانه برقرار کنید
فرزندتان را تشویق کنید که با شما آزادانه صحبت کند، حتی درباره‌ی موضوعات شرم‌آور یا عجیب. او را سرزنش نکنید؛ فقط گوش بدهید و درکش کنید. همواره به او بگویید: «اگر کسی آزارت داد، فوراً به من بگو. من در کنار تو هستم.»
۳. آموزش مهارت “نه” گفتن
به فرزند خود یاد بدهید که حق دارد در برابر هرگونه لمس یا رفتاری که برایش ناراحت‌کننده است، حتی از سوی بزرگ‌ترها، «نه» بگوید. تأکید کنید که بدن او امانتی ارزشمند است و باید برای آن حد و مرز قائل شود—با آگاهی، نه وسواس.
۴. انتخاب هوشمندانه‌ی محیط‌های آموزشی و تفریحی
پیش از سپردن کودک به مکتب ، کودکستان ، باشگاه یا مراکز دینی، بررسی کنید: آیا نظارت کافی وجود دارد؟ آیا تعداد مربیان متناسب است؟ آیا سیستم شکایت‌پذیر و شفاف فعال است؟ این مسائل موضوعات پیش پا افتاده نیستند؛ بلکه اساس امنیت فرزند شما را تشکیل می‌دهند.
۵. به تغییرات رفتاری توجه کنید
اگر فرزندتان دچار ترس، انزوا، تغییر خلق، شب‌ادراری یا سایر نشانه‌های غیرمعمول شد، با دقت و محبت بررسی کنید. با او آرام صحبت کنید، نه با خشونت یا اضطراب.
۶. نظارت بر محتوای رسانه‌ای
کارتون، بازی، یوتیوب و سایر رسانه‌ها همیشه بی‌خطر نیستند. بر آنچه می‌بیند نظارت داشته باشید و جایگزین‌های سالمی برایش فراهم کنید. کودک باید تفاوت میان محتوای خوب و بد را بیاموزد، پیش از آن‌که ذهنش به‌تدریج تحت تأثیر قرار گیرد.
۷. اعتماد مطلق ممنوع
حتی نزدیک‌ترین افراد مانند معلم، مربی، روحانی یا اقوام ممکن است رفتاری ناهنجار داشته باشند. همواره برای هر فرد حد و مرز مشخص کنید. اما این کار را بدون ایجاد ترس در دل کودک انجام دهید. هدف، ایجاد آگاهی است نه اضطراب.
۸. آموزش دینی به‌صورت ساده و عملی
به کودک خود بیاموزید که خدا همیشه ناظر اوست و پاکیزگی یک فضیلت اخلاقی است، نه صرفاً یک عادت. بدن او ارزشمند است و هیچ‌کس حق ندارد بدون اجازه به آن نزدیک شود. محافظت از بدن یعنی احترام به خود و تقرب به خداوند.
در پایان:
نیازی نیست کودک از روز اول همه چیز را بداند، اما باید هر روز، خشت تازه‌ای به بنای آگاهی‌اش اضافه شود.
تربیت فقط تغذیه، خواب و تحصیل نیست؛ تربیت یعنی محبت، گفت‌وگو و محافظت.
هر قدم آگاهانه‌ی شما، لطفی از جانب خداوند برای فرزندتان است.
خلاصه:
فرزندتان امانتی گران‌قدر است؛ در مراقبت از او کوتاهی نکنید.
یک اشتباه ممکن است پیامدهایی داشته باشد که سال‌ها جبران‌ناپذیر باشند.
یک لحظه سهل‌انگاری می‌تواند درهایی را بگشاید که بستن‌شان دشوار است.
برای او، دژی امن و دیده‌بانی بیدار باشید.
در دلش آگاهی بکارید، پیش از آن‌که از نادانی پشیمان کند.
به او نزدیک باشید، پیش از آن‌که از دوری شکایت کند.
به او اعتماد بدهید، پیش از آن‌که حس امنیت را از دست بدهد.
نویسنده: محمد سعد الأزهری
ترجمه: کانون روزنه‌ی روشنایی
دیدگاهتان را بنویسید